Onun Multimedia's² Var'

▄niversite biteli iki y²l, askerden geleli 3 ay oldu. Bir muhasebe bⁿrosunda τal²■²yorum, kazanc²m iyi say²l²r. Okudu≡um b÷lⁿmle bir alakas² yok ama ■artlar malum, herkes istedi≡i i■le u≡ra■ma ■ans²na sahip de≡il. Her neyse, esas konuya gelelim; ▌■ gere≡i bⁿtⁿn gⁿn say²larla bo≡u■uyorum. Ak■am eve d÷ndⁿ≡ⁿmde ise stres atmak iτin oturuyorum bilgisayar²n ba■²na. Aτ²yorum PC'min radyosunu veya CD sⁿrⁿcⁿme tak²yorum en sevdi≡im mⁿzik CD'sini, hem mⁿzik dinliyorum hem de akl²mdaki grafikleri ekrana τiziktiriyorum. Son zamanlar²n modas² etkile■imli oyunlar da olabilir o ak■amki tercihim. PC'imden τok memnunum aτ²kτas².

Oysa iki hafta ÷ncesine kadar her ■ey τok daha farkl²yd². Bir kaτ y²l ÷nce askere gidece≡im diye para biriktirmi■, yedek subay maa■²mla geτinebilece≡ime kanaat getirince de biriktirdi≡im parayla bir Pentium 100 alm²■t²m. Gelin g÷rⁿn ki, hala gⁿτlⁿ bir bilgisayar konumunda olmas²na ra≡men bana yetmiyordu. Nas²l yetsin ki? Herkesin ÷ve ÷ve bitiremedi≡i multimedia'n²n avantajlar²ndan - hakl² olduklar²n² ■imdi τok daha iyi anl²yorum - yoksun olmak can²m² fazlas²yla s²k²yordu. Bir gece bizim Murat'²n evinden d÷nerken kesin karar²m² verdim, art²k benim PC'min de multimedia ile ■enlenmesinin zaman² gelmi■ti . Murat, iyi bir insand²r ama ayn² zamanda tam bir teknoloji delisidir.

Hani ■u ' Her τ²kan elektronik alet bende olmal²' deyip, ⁿstⁿne atlayan, ondan sonra da ÷zelliklerinin tamam²n² dahi ÷≡renmeden yeni bir ⁿrⁿn pe■inde ko■maya ba■layan maymun i■tahl²lardan. Anlad²n²z herhalde, adam²n bilgisayar²nda her ■ey var. Bir Pentium 166, ⁿstⁿnde 8 h²zl² CD Sⁿrⁿcⁿ, 16 bitlik, ⁿstⁿne basa basa ' wave table'l² diye ÷vdⁿ≡ⁿ ses kart², yⁿkseltilebilir bellekli bir grafik kart², hoparl÷r, mikrofon ve tabii ki en h²zl²s²ndan bir faks/modem. Var, var olmas²na da sanki sⁿs. Sadece benim gibi az τok bu i■ten anlayan arkada■lar²na hava atmak iτin ara s²ra aτ²yor. Onda da kendisi bir ■eyler yapsa, can²ma minnet: Tak²yor CD'yi ha bire demo seyrettirip duruyor. Benim a≡z²m²n suyu ak²yor, ' Bende olsa neler yapar²m' diyorum, o zevkten d÷rt k÷■e olmu■ anlat²yor; ' Abi, 10 h²zl² alacam ÷bⁿr ay, belki sistemi de komple yenilerim, ■÷yle bir Pentium Pro fena olmaz'. ' Onun multimedia's² var gⁿzel mi gⁿzel, ama hiτbir ■ans² yok, τⁿnkⁿ maalesef ruhu yok' ■eklinde de≡i■tirdi≡im ■ark²y² m²r²ldanarak ve kesin karar²m² vermi■ olarak ayr²l²yorum evinden.

S²k²nt²l² Al²c²

Ertesi gⁿn Cumartesi. K²zg²nl²≡²m geτmi■ de≡il. Bilgisayar ile benim kadar ilgili birinin mutlaka PC'nin s²n²rlar²n² sonuna kadar zorlamas² gerekti≡ine olan inanc²m daha da peki■mi■ durumda soka≡a at²yorum kendimi, do≡ruca banka otomat²na. Kart² yerle■tirip ■ifreyi giriyorum. Bunlar² yaparken bile makineleri kullanmaktan zevk ald²≡²m² farkedince, karar²m²n ne kadar do≡ru oldu≡unu g÷rⁿp seviniyorum. Hesab²mda 49 milyon kⁿsur var, 50 milyon TL diyelim. Di■ten t²rnaktan art²rd²≡²m²z tⁿm para bu. ▐u anda harcayacak daha ÷nemli bir yerim yok. Art²k multimedia bⁿtτemiz de belli oldu. Al²■-veri■ listem belli olana kadar param bankada kals²n.

Birden seτim yapma konusundaki yeteneksizli≡im geliyor akl²ma. Tamam multimedia almaya karar verdik, istemek de ba■arman²n yar²s²d²r. Ama, seτimi nas²l yapaca≡²m? Birden g÷zⁿmⁿn ÷nⁿnde bir sahne canlan²yor. Bir bilgisayar dⁿkkan²nday²m, sat²c² bana multimedia donan²mlar²n²n listesini uzat²yor. Panik halindeyim. Hangisi, hangisi diye soruyorum kendime. Cevap yok. Pek τok sat²c²n²n ÷zelliklerini ve τ²kard²≡² sorunlar² bilmeden ⁿrⁿn satt²≡²n² bildi≡imden, ona da sormaya τekiniyorum. Sonuτ belli ki rasgele bir seτim olacak, sadece o an²n stresinden kurtulmak iτin ' ▐unu alay²m' diyece≡im. Sonra evde ikinci sahne: ' Allah²m nas²l yapt²m, ke■ke deneyip alsayd²m' ■eklinde say²klamalar. Bu karabasandan s²yr²l²p, ko■ar ad²m gazete bayiine gidiyorum. Yap²lacak en iyi i■ bu seτimde uzmanlardan yararlanmak. Uzman deyince de akl²ma bilgisayar dergileri geliyor. Dergiler elimde hem eve do≡ru yⁿrⁿyorum, hem de okuyorum. ╟ay²m² koyup odama geτiyorum, kⁿtⁿphanemden geτmi■ say²lar² da teker teker τ²kart²p multimedia ile ilgili testleri h²zl² h²zl² okuyorum, ilanlara bak²yorum. Kafamda bir konu netle■iyor en az²ndan. Bⁿtⁿn donan²mlar² tek tek almaktansa, en az²ndan CD sⁿrⁿcⁿ, ses kart², hoparl÷r ve mikrofonlardan olu■an Multimedia Kit'ler benim iτin daha avantajl² g÷zⁿkⁿyor. Ay²rd²≡²m bⁿtτe daha k²s²tl² olsayd², belki parτa parτa sat²n al²r ve para oldukτa geni■letirdim ama buna gerek yok, hem fiyat olarak da daha hesapl² oldu≡u ortada. Hem bu tⁿr kitlerde, parτalar aras²nda uyum problemi de τ²kmaz. Demek ki Multimedia Kit'ler ⁿzerinde daha dikkatli durmal²y²m.. ▌yi de hangi firman²n sundu≡u paketi almal²y²m? Dergide en az 10 tane multimedia kit ilan² bulmu■um, benim gibi karars²z ve paran²n kolay kazan²lmad²≡²n² bilen birine panik ya■atacak kadar da τok seτenek var. G÷rdⁿ≡ⁿm kadar²yla, KDV hariτ 140 dolardan ba■layan fiyatlar, 325 dolara kadar τ²k²yor. Do≡al olarak fiyatlar²n yⁿkselmesi ile birlikte, kitlerin iτeri≡i de geli■iyor. Genelde iτinde bulunan CD-ROM sⁿrⁿcⁿnⁿn h²z²na g÷re 4x, 6x gibi ba■l²klar² olan bu multimedia paketlerini, denemeden ya da en az²ndan denemi■ birinden fikir sormadan sat²n alman²n soka≡a para savurmaktan fark² yok. Art²k bir ad²m atman²n zaman² geldi diyerek, listemdeki ilk telefon numaras²n² τeviriyorum. ╟ok da ■a■²r²yorum ayn² zamanda. Bir buτuk y²l iτinde firmalar²n pazarlama teknikleri ne kadar da geli■mi■. PC'mi al²rken de bu tip telefon g÷rⁿ■meleri yapm²■t²m ama sanki o sat²c²lar²n baz²lar², kahvede bo■ bo■ oturup s²k²laca≡²na bilgisayar pazar²na girmi■ bitirimler gibi davranm²■lard². Her neyse, kar■²mdaki nazik ses bana hangi amaτla kullanaca≡²m² ÷≡renebilirse daha kolay yard²mc² olabilece≡ini s÷yleyince y²k²l²yorum. Do≡ru ya ben henⁿz kendime hedef belirlememi■im. Te■ekkⁿr ederek telefonu kapat²yorum. Ve hem dⁿ■ⁿnⁿp hem de dergileri kar²■t²rmaya devam ediyorum.

Kullanmak istedi≡im, multimedia gerektiren yaz²l²mlar oldukτa fazla ve mⁿzikten, oyundan tutun da grafik programlar²na kadar geni■ bir yelpaze iτinde yer al²yor. ╓yleyse tercihim, her amaca hizmet edebilecek, hiτ bir uygulamada t²kanmayacak bir multimedia paketi olmal². O anda PC World say²lar²ndan birinde multimedia standartlar²na ili■kin bir ■eyler okudu≡umu hat²rl²yorum. Arad²≡²m² bulmam uzun sⁿrmⁿyor. Ba■l²k ■÷yle; ' Yeni multimedia standard²n²z: MPC3 ' . Haberde, multimedia al²rken yar²n²n ihtiyaτlar²n² da kar■²layacak sistem iτin fazla ara■t²rma yapmam²za gerek olmad²≡² ve Yaz²l²m ▄reticileri Birli≡i (SPA)'n²n yaz²l²m dⁿnyas²ndaki geli■melere g÷re bir multimedia PC standartlar² olu■turdu≡undan bahsediliyor. Bu kurulu■un belirledi≡i en son standart MPC3 ad²n² ta■²yormu■. SPA'ya g÷re bu standartlar gelecek nesil PC oyunlar²n² ve di≡er multimedia uygulamalar²n² τal²■t²rmaya yetecekmi■. Standartlar²n bende eksik olan k²sm²n² hemen bir yere not ediyorum;

tam ekran video modunu destekleyen yaz²l²mMultimedia kit'lerin τo≡unda son seτenek dahil de≡il ama olmazsa onu ayr²ca al²p ekleyebilirim. Evet, bu standartlar en az²ndan bir MPEG kart²n²n ■art oldu≡unu g÷steriyor. B÷ylece listeme MPEG kart² da eklenmi■ oluyor. Kendi bilgilerimden yola τ²karak, bir de ekran kart² yaz²yorum en alta. CD-ROM'un h²z² konusunda tereddⁿtlⁿyⁿm. Bu SPA her halde MPC3 standard²n² belirlerken gerekli minimum multimedia donan²m²n² dikkate alm²■ olmal². CD sⁿrⁿcⁿmⁿn 8 h²zl² olmas²n²n daha iyi olaca≡²n² dⁿ■ⁿnⁿyorum. Teknoloji bu belli olmaz, yar²n ÷bⁿr gⁿn ' Arkada■lar, kusura bakmay²n ama art²k yeni programlar²m²z en az 8 h²zda τal²■acak' diyebilirler ve eminim ki, t²pk² geτmi■te oldu≡u gibi diyecekler de. Param artarsa radyo kart² da alabilirim belki.

Madem bu kadar para harcayaca≡²z, ÷yleyse bⁿtⁿn imkanlar² seferber etmeliyim. Alaca≡²m ■ey bir yaz²l²m olsa demosunu seyrederek, fonksiyonlar²n² inceleyerek do≡ru seτim yapabilirim belki ama bir bilgisayar firmas²na gidip bⁿtⁿn donan²mlar² tek tek kurdurup, denemek imkans²z. O yⁿzden tekrar bir telefon trafi≡i ba■l²yor, bⁿtⁿn firmalar²n sat²■ b÷lⁿmlerinden multimedia paketlerinin fiyatlar²n² ve ÷zelliklerini i■yerime fakslamalar²n² istiyorum. (Az ÷nce de s÷yledi≡im gibi, art²k modern pazarlama ilkelerine g÷re hareket eden tⁿm firmalar²n sat²■ b÷lⁿmleri var ve size ellerinden geldi≡i kadar yard²mc² olmaya gayret ediyorlar). ╟ok geτmeden 10 markan²n 25 kadar seτene≡i elime ula■²yor. Bⁿtⁿn imkanlar² seferber edece≡iz dedik ya, elinden pek τok multimedia donan²m² geτmi■ bir uzmana dan²■mak da farz oluyor art²k. Bilgisayardan anl²yoruz dedik ama, araya askerlik girdi, biraz uzak kalm²■²z. Tan²d²≡²m bir donan²m sat²c²s² yok, akl²ma bir tek bilgisayar dergileri geliyor. ▌yi de onca i■leri aras²nda bana yard²mc² olabilecekler mi bakal²m? Hemen kuzenimi ar²yorum, arkada■²n²n hala PC World'de τal²■²p τal²■mad²≡²n² ÷≡renmek iτin. ▐ans yard²m ediyor: arkada■² Vedat hala derginin ara■t²rma servisinde τal²■²yormu■. Telefon aτ²p onun yard²m²n² istiyorum, belki bir ziyaret ayarlanabilir dⁿ■ⁿncesiyle. Bir kaτ saat sonra beni aray²p sonucu bildiriyor: Cuma gⁿnⁿ bekliyor, orda gerekli insanlarla tan²■t²racak beni. Bekleme d÷nemini de cevap arad²≡²m sorular² haz²rlayarak geτiriyorum.

Gittim G÷rdⁿm, Hepsi Okumu■ ╟ocuklar

Sab²rs²zl²kla bekledi≡im Cuma gⁿnⁿ geliyor sonunda. ╓≡le tatilinde f²rl²yorum ofisten, do≡ru PC World'e. Lobiden haber sal²yorlar Vedat'a, misafiriniz var diyerek. Az sonra kap²da g÷rⁿnⁿyor, iτeriye buyur ediyor. Biraz ho■ be■'ten sonra beni PC World yaz² i■lerinin τal²■t²≡² b÷lⁿme g÷tⁿrⁿyor. ▌■te Tⁿrkiye'nin PC ' guru'lar² kar■²mda. Ortal²k kasalar² aτ²lm²■ PC'lerle, donan²m parτalar²yla dolu, masalar²n ⁿstⁿ τok da≡²n²k; i■ yo≡unlu≡undan etraf² toplamaya zaman bulam²yorlar anla■²lan. Y²llard²r yaz²lar²n² severek okudu≡um Cenk'e do≡ru se≡irtiyorum. Vedat da ' Arkada■ tan²d²k, yard²mc² olun' deyip ortadan kayboluyor. H²zla kendimi tan²t²yorum, ama derdimi anlatmak ne mⁿmkⁿn: Bir yandan telefonda birilerine ' Hocam, PC World Online haz²r, yⁿzlerce Web sayfas² oldu. Ne zaman aτ²l²yor bu TurNet...' diyor, bir yandan da klavyesini tak²rdat²p duruyor. ' Ben multimedia konusunda dan²■acakt²m' diyecek oluyorum, eliyle yan masadaki uzun saτl², yorgun bak²■l² arkada■²n² i■aret ediyor. Hemen tan²■²yoruz: Tolga, test merkezinden sorumluymu■. Sima olarak tan²m²yorum, ama titizlikle ele ald²≡² donan²m incelemelerini okumu■tum; do≡ru ki■iyi buldu≡uma ku■ku yok. Gelen fakslardan olu■turdu≡um listeyi masan²n ⁿstⁿne koyuyorum ve ilk soruyu patlat²yorum; ' Tolga, s÷yle hangisi iyi? Edit÷rⁿn tercihi simgesini hangisinin yan²na koyaca≡²z?' Garip garip bak²yor yⁿzⁿme, nereden τ²kt² bu adam gibilerinden. Ama dedi≡im gibi hepsi okumu■, kibar τocuklar.

Nitekim Tolga da k²s²k sesi ve kendine has tarz² ile ba■l²yor anlatmaya: ' Biliyorsun zaman zaman τe■itli multimedia donan²mlar²n² test edip, baz²lar²n² En ▌yi Seτim olmaya lay²k g÷rⁿyoruz. Ancak teknoloji yerinde durmuyor, ■imdi sana τe■itli marka ve modeller ÷nersem bir sonraki say²m²zda ba■ka bir modeli En ▌yi Seτim olarak g÷rebilirsin.

Bu yⁿzden, bir donan²m sat²n almadan ÷nce bilgisayar dergilerinde yay²nlanan testleri gⁿnⁿ gⁿnⁿne izlemelisin. Ama sana baz² ipuτlar² vererek seτiminde yard²mc² olabilirim. ▌stersen ses kart²ndan ba■layal²m. Sen ses kartlar² hakk²nda neler biliyorsun. ▐÷yle k²saca bir ÷zetle. Ona g÷re ben de sana bir kaτ ipucu vereyim'.

Bu s²navdan τakaca≡²m²z kesin. Yine de denemekte fayda var. Kafamda k²saca toparl²yorum ve k²sa k²sa aτ²kl²yorum. Ama ona pek tatmin edici gelmemi■ olacak ki, yⁿzⁿme dikkatlice bakarak ' En ba■tan ba■lasak daha iyi olacak' diyor. Bu k²sa cⁿmle, Tolga'n²n kendine ÷zgⁿ konu■ma tarz² ile ⁿzerimde oldukτa etkili oluyor. ╓≡retmenini can kula≡²yla dinleyen bir ÷≡renci edas²yla not tutmaya ba■l²yorum; ' Ses kartlar²n²n temel amac² bilgisayarlardan ses τ²kartmak amac²na dayan²r. Yani ses ve mⁿzi≡e arac²l²k ederler. ▌lginτ olan, bu her iki fonksiyonu yerine getirebilmek iτin ayr² ayr² birimlerini kullan²r. Sesleri τalmak iτin DAC (Say²sal Analog ╟evirici), mⁿzikleri τalmak iτin mⁿzik τalmaya programlanm²■ yongalar, ÷rne≡in FM yongalar² kullan²l²r. S²n²rl² yetene≡i olan FM yongalar², yava■ yava■ yerini Wavetable yani dalga tablosu sentezi yapabilen yongalara b²rak²yor. ╟ⁿnkⁿ bunlar²n τok bⁿyⁿk ⁿstⁿnlⁿkleri var. S²radan bir dalga tablosu sentezli ses kart² bile en az²ndan 128 enstrⁿman sesini gerτe≡e yak²n kalitede τ²kart²r. Gerτek hayatta τal²nan bir enstrⁿman²n say²sal kayd²n² kullanarak ses ⁿrettiklerinden dolay² gerτekτi oluyor. Tabii burada kart²n kulland²≡² bellek miktar²n²n da ÷nemi var.'

Yorum Yok!

Anla■²ld², Tolga bana kesinlikle bir marka ismi s÷ylemeyecek. Resmen ' anlayana sivrisinek saz, anlamayana...' yakla■²m²yla hareket ediyor. Ama ben ilk tⁿyoyu kapt²m bile. Madem multimedia diye tutturduk ve sesin de bu i■in temeli oldu≡unu biliyoruz, ÷yleyse alaca≡²m²z ses kart², FM yongalar²ndan daha kaliteli ses ⁿretebilen Wavetable ÷zelli≡ine sahip olmal². Tolga a≡²r a≡²r devam ediyor; ' E≡er mⁿzik i■inde ciddi isen, ki pek hevesli g÷zⁿkⁿyorsun, o zaman alaca≡²n ses kart²n²n MIDI standard²n² tam olarak destekledi≡inden emin ol.

Ayr²ca oyunlar²n tⁿmⁿ , τok popⁿler oldu≡undan dolay² Sound Blaster ses kart²n² destekler, ama nereye kadar. Bu yⁿzden alaca≡²n ses kart²n²n ⁿstⁿnde, %100 Sound Blaster Compatible (Sound Blaster ile %100 uyumlu) ibaresinin olmas²na dikkat et.' Ben anlad²m anlamas²na ama, hocas²n²n a≡z²ndan τ²kan hiτbir laf² kaτ²rmamaya τal²■an τekirge gibi dinliyorum anlatt²klar²n².

' CD-ROM'lara gelince. Arayaca≡²n en ÷nemli ÷zellik h²z² olsun. ▌ki h²zl²lar art²k mⁿzelerde, d÷rt h²zl²lar ise art²k piyasadan kalkmaya ba■lad² bile. Alt² h²zl²lar iτin minimum diyebiliriz. Ayr²ca fiyat aτ²s²ndan elveri■li durumda olan sekiz h²zl²lardan yana da tercih yapabilirsin. On h²zl²lar ve k²sa sⁿre iτinde tan²■aca≡²m²z oniki h²zl²lar iτin ise,en az²ndan ÷nⁿmⁿzdeki bir y²l iτin daha bekleyebilirsin. Henⁿz 10 ve 12 h²zl²larda teknoloji tam oturmad²; h²z artt²kτa CD sⁿrⁿcⁿ veriyi okurken tekleyebiliyor, hata mesajlar² veriyor. Yeni sⁿrⁿcⁿleri test etti≡imizde bu sorunun giderilip giderilemedi≡ini g÷recek ve sizi bilgilendirece≡iz. Arayaca≡²n ikinci ÷nemli ÷zellik, veriye ula■ma zaman² olmal².

Dikkat et, alaca≡²n CD-ROM'un ortalama eri■im zaman² 200 milisaniyeden yⁿksek olmas²n. 256 K'l²k ÷n belle≡i olmas² da iyi olur. ' PC'nin SCSI arabirimi var m²?' Bu terimi duydu≡uma eminim ama bende cevap yok. ' Bilmiyorum' diyorum, biraz utanarak. Tolga ÷zel olarak istenmemi■se SCSI arabirimli PC satmayacaklar²n² s÷ylⁿyor. Demek ki, PC'min arabirimi IDE imi■. ' E≡er SCSI arabirimi kullanan bir PC'in olsayd², SCSI CD-ROM alma seτene≡in de olabilirdi. Bunlar oldukτa h²zl²d²r ama fiyatlar² da yⁿksektir. Sonuτta senin alman gereken bir IDE CD-ROM olmal². Bir de ■unu unutma: Ses kart²n² ve CD-ROM sⁿrⁿcⁿnⁿ ayr² ayr² alacaksan uyumlu olmalar²na dikkat et ve ses kart²na ba≡lanacak olan audio kablosunu istemeyi unutma. Yoksa kulakl²k, tabii e≡er τ²k²■² varsa, kula≡²n²n en iyi arkada■² olur ona g÷re.'Not ald²≡²m ka≡²tlara bak²yorum. ╟erτeve iτine ald²≡²m ÷zellikler, 6 veya 8 h²z, dⁿ■ⁿk eri■im h²z², ses kart² ile uyumluluk. Alaca≡²m CD-ROM'da aramam gereken ÷zellikler bunlar. Tolga'y² daha fazla me■gul etmek istemiyorum ama daha ekran kart² hakk²nda bilgi almam²■²m. ' ╟ok k²sa olarak,' diyorum, ' ekran kartlar²ndan da bahsedebilir miyiz?'.

Senden kurtulu■ yok der gibisinden bak²yor yⁿzⁿme. ' Bilgisayar²n her parτas²nda oldu≡u gibi, ekran kart²nda da h²z ÷nemli. G÷zlerin rahats²z olmamas² iτin ekran tazeleme h²z²n²n 72 Hz olmas² ■art. Asl²nda hemen hemen bⁿtⁿn kartlar art²k bu h²z² sa≡l²yor, ama 800x600 τ÷zⁿnⁿrlⁿ≡ⁿn ⁿstⁿne τ²k²ld²≡²n da h²zda da dⁿ■ⁿ■ oluyor, bu bir. ▌kincisi, ■÷yle baba bir grafik program² kullanacaksan en az 2 Mb'l²k bir ekran kart² almal²s²n. Veya terfi edilebilir bellekli bir kart al. Bunlar²n d²■²nda 64 bit'ten a■a≡² bir ekran kart² al²rsan parana yaz²k edersin'. ' Windows' diyecek oluyorum. ' Laf² a≡z²mdan ald²n. Ekran kart²ndan tam performans almak istiyorsan, sⁿrⁿcⁿ dedi≡imiz yaz²l²mlar²n sisteme yⁿklenmesi gerekiyor. Windows 95 kullanacaksan, bⁿyⁿk ihtimalle 95 iτinde gelen ekran kart² sⁿrⁿcⁿlerinden yararlanabilirsin. Ama kartla birlikte gelen Windows 95 sⁿrⁿcⁿleri varsa onlar² kullan. Windows 3.1 kullanacaksan kartla birlikte mutlaka sⁿrⁿcⁿsⁿ gelir.''

Piyasada ■u s²ralar S3 yongas²n² kullanan τok say²da ekran kart² var. Bu tⁿr ekran kartlar², pek sorun τ²karmad²≡² iτin yak²n τok tutuldu. Ancak S3 art²k tek ba■²na bir anlam ifade etmiyor. Yan²nda ' generic' ibaresini g÷rdⁿ≡ⁿn S3 yongal² ekran kartlar², standart, no-name kartlar. Pek τok ki■inin ihtiyac²n² g÷rmeye yeterli, ancak ekran kart²ndan ba■ka ÷zellikler de bekliyorsan seτiminde dikkatli olman laz²m.'

Asl²nda bunlar² biliyorum da s÷zⁿnⁿ b÷lmemek iτin dinliyorum. Zaten iyi k÷tⁿ bir VGA kart²m var. Bana multimedia donan²mlar² ald²rtacak sebeplerin ba■²nda, bilgisayar²mda film seyretmek de geliyor. Biraz ay²p olacak belki ama bunu da sormak, ÷≡renmek zorunday²m. Haz²r konu ekran kartlar²ndan aτ²lm²■ken, tam vaktidir deyip sorumu soruyorum. ' Film seyredebilecek miyim, bu ÷zelliklere sahip bir ekran kart²yla?' . ▌τinden ' Fesuphanallah' dedi≡ini hissediyorum ama dedik ya, kibar τocuk. ' O zaman bir MPEG kart² al. B÷ylece tam ekranda ve kare atlamadan film seyretme imkan²n olur. Biraz pahal²d²r ama, ona g÷re'. Gⁿzel s÷ylⁿyorsun da ben de o kadar para yok demek geldi iτimden, vazgeτtim tabi ki. ' Bⁿtⁿn bⁿtτemin tamam² 550 dolara denk geliyor' dedim sadece. ' ╓yleyse senin yapaca≡²n en iyi ■ey, ince eleyip s²k dokuyarak, sana yetecek ortalama bir MPEG kart² alman olacak. Yok param yetmez diyorsan, o zaman yaz²l²m ile MPEG deste≡i veren bir ekran kart² al. Donan²m kadar iyi τ÷zⁿm vermese de, τok fazla bir beklentin yoksa yeterli olur bence. ╓zellikle S3 Trio 64V+ yongal² ekran kartlar² MPEG filmler iτin hiτ de fena say²lmaz.'

Yeteri kadar vaktini ald²≡²m² dⁿ■ⁿnerek, Tolga'ya te■ekkⁿr ediyorum ve di≡er arkada■lara da ' Ho■τa kal²n' diyerek ayr²l²yorum. K²sa bir ÷≡le tatiline τok ■ey s²≡d²rman²n mutlulu≡u iτinde i■ime geri d÷nⁿyorum. Do≡rusunu isterseniz, bⁿtⁿn ÷≡leden sonram² da, ald²≡²m tⁿyolara uygun donan²mlar² dⁿ■ⁿnmekle geτiriyorum. Eve vard²≡²mda ise hemen firmalardan ald²≡²m bilgileri koyuyorum ÷nⁿme. Bo■ bir ka≡²d²n bir yan²na arad²≡²m ÷zellikleri, di≡er yan²na da buna uygun donan²mlar² s²ral²yorum, tabi ki fiyatlar²yla beraber. Ne de olsa her istedi≡imizi alacak param²z yok. ▌lk olarak akl²ma ' Multimedia Kit'lerinin avantajlar² geliyorsa da, art²k istemem gereken ÷zellikleri biliyorum. B÷ylece tⁿm parτalar² tek tek almaya karar veriyorum. Hiτ belli olmaz, belki de alaca≡²m donan²mlar² hepsini iτeren bir kit bulup onu alabilirim.

Multimedia'n²n temeli madem ki CD-ROM, ÷nce ona karar vermeliyim. Asl²nda konu■tu≡um sat²c²lar²n tⁿmⁿ ■u s²ralar, piyasada 6 h²zl² CD sⁿrⁿcⁿ bulman²n oldukτa zor oldu≡unu belirtmi■ti. Bunu Tolga'n²n s÷yledikleri ile beraber de≡erlendirmekte fayda var. E≡er 6 h²zl²lar standart hale geldiyse, bu da demektir ki, τok yak²nda 8 veya 10 h²zl²lar bu pozisyona yerle■ecek. Bilgisayar dⁿnyas²n²n de≡i■mez kurallar²ndan birisi bu. Daha kullan²c²lar, piyasaya yeni τ²kan bir ⁿrⁿnⁿ al²p almamay² dⁿ■ⁿnⁿrken veya yeni alm²■ken, bir ⁿst model τ²k²yor. K²sacas² bu alanda teknolojiyi yakalamak mⁿmkⁿn de≡il, bu yⁿzden yapabilece≡im tek ■ey biraz ileri g÷rⁿ■lⁿ davran²p 8 h²zl² bir CD sⁿrⁿcⁿ almak. Hemen di≡er ÷zelliklere bak²yorum, dⁿ■ⁿk eri■im h²z², yⁿksek veri transferi ÷zelli≡i. Listemde bunlara uygun 3 tane CD sⁿrⁿcⁿ buluyorum. Bu seτeneklerin piyasan²n durumu ile ilgili oldu≡unun bilincinde olarak, bir sⁿre daha erteleyebilirim bu i■i, fakat beklemeye sabr²m yok. Dⁿ■ⁿnⁿp ta■²n²yorum, 200 ms'lik dⁿ■ⁿk eri■im h²z² ve 1200-1300 Kb/sn dⁿzeyindeki veri transferi ÷zellikleri ile 8 h²zl² bir Gold Star CD sⁿrⁿcⁿ ilk alternatifim. Fiyat² da KDV dahil 110 dolar civar²nda. Buna benzer ÷zellikler ta■²yan Aztech veya Creative de olabilir.

S²ra geldi ses kart²na. Seτeneklerim, CD-ROM'a g÷re oldukτa fazla say²l²r. Daha ilk ad²mda, mⁿzik benim iτin τok ÷nemli oldu≡u iτin Wavetable (Dalga tablosu sentezi) olmayanlar² eliyorum. Ensoniq Sound Scape Elite arad²≡²m ÷zelliklere fazlas²yla sahip. Ama bu 2 MB Rom'lu, 32 seslik polifoniye sahip kart benim k²s²tl² bⁿtτem iτin biraz pahal² geliyor. Creative Sound Blaster AWE32'de benim iτin iyi olurdu ama her ikisinin de 300 dolar civar²ndaki fiyatlar², onlar² da elememe yol aτ²yor. Di≡er ⁿrⁿnleri, iyice inceliyorum. Creative Sound Blaster 32 benim iτin yeterli g÷zⁿkⁿyor. DAT kalitesinde say²sal ses, FM sentezi ve Wavetable sentezi sunan bu kart²n fiyat² da 190 dolar civar²nda. B÷ylece bⁿtτemizin 300 dolarl²k k²sm²n² doldurmu■ oluyorum.

E≡er paray² denkle■tirebilirsem bir MPEG kart² alabilirim diye dⁿ■ⁿnⁿyorum. Ya da yaz²l²m ile MPEG deste≡i veren bir ekran kart² al²p, kalan para ile bir de radyo kart² edinirim, belli mi olur. Her neyse do≡ruya do≡ru, MPEG kartlar² hakk²nda hiτ bir ■ey bilmiyorum. Huyum kurusun biraz τekingenim, Tolga'y² da bir kez daha rahats²z etmeyi g÷ze alam²yorum. ╓yleyse ÷z kaynaklar²m²z² kullanaca≡²z. PC World'lerden birinde bu tip bir test hat²rl²yorum. Bulmam uzun sⁿrmⁿyor. Tⁿm ÷zelliklerin birbiriyle kar■²la■t²r²ld²≡² tabloyu inceliyorum. Her zaman oldu≡u gibi, yine g÷zⁿm yⁿkseklerde, ama k²s²tl² paran²n g÷zⁿ k÷r olsun. ▄stelik, illa ki pahal² ■eyler daha kaliteli olacak diye bir kural da yok. Listede Movie Vision MPEG Lite g÷zⁿme τarp²yor. Firmalardan ald²≡²m bilgileri kar²■t²r²p bu ⁿrⁿnⁿ buluyorum. 150 dolarl²k fiyat bana oldukτa uygun geliyor. Gerτekten biraz param artacak gibi. Hangi donan²mlar² alaca≡²ma karar verebildi≡im iτin kendimi tebrik ediyorum ve al²■veri■ ile geτecek bir hafta sonuna kendimi haz²rlamak iτin uykuya dal²yorum.

Bⁿyⁿk Gⁿn

Ertesi gⁿn, her zamankinden daha erken uyan²yorum, multimedia heyecan²yla. Eh kolay de≡il, meyvesiz a≡ac²m²z bugⁿn ■enlenecek. Ak■amdan haz²rlad²≡²m listem elimde, bir ■eyler at²■t²r²yorum h²zl² h²zl². Sonra d²■ar² at²yorum kendimi. Gerilim yaratacak herhangi bir durum yok art²k. Eskisi gibi panik durumlar² ya■amam² gerektirecek bⁿtⁿn olumsuzluklar² ortadan kald²rm²■²m. Ne almak istedi≡imi bilerek gidiyorum sat²c² firmaya. Bⁿtⁿn donan²mlar² tek tek ve ÷zelliklerini bir kez daha kontrol ederek sat²n al²yorum. 8 h²zl² bir Goldstar CD sⁿrⁿcⁿ, Creative Sound Blaster 32 ses kart², Movie Vision Lite MPEG kart²ndan kalan parayla da 50 dolarl²k bir radyo kart² al²nca, multimedia setim tamamlanm²■ oluyor.

Elimden geldi≡ince h²zl² bir ■ekilde eve geri d÷nⁿyorum, sistemi al²p yak²ndaki bilgisayarc²ma giderek yard²m istiyorum. Terfimi, donan²mlar²n kitapτ²klar²n² kullanarak kendim de yapabilirim ama daha τabuk ve gⁿvenli olaca≡² dⁿ■ⁿncesiyle, teknik servise yapt²r²yorum. Kontroller yap²l²yor, her ■ey yolunda.

Mutlu Son

Ba■²nda da s÷yledi≡im gibi ■imdi τok mutluyum. O devaml² sistemiyle ÷vⁿnen ama hiτ kullanmayan arkada■²m Murat vard² ya, o da bana hava atam²yor art²k. Bir kez daha hat²rlatmakta fayda var. ▌ster multimedia paketi al²n, ister donan²mlar²n²z² tek tek al²n, kesinlikle ÷nceden ne amaτla kullanaca≡²n²za karar verin ve ara■t²rman²z² ona g÷re yap²n. Asla kullanmayaca≡²n²z ÷zellikleri olan ya da size yetmeyecek bir donan²m² al²p bo■a para harcamay²n, piyasada mutlaka sizin arad²≡²n²z tipte seτenekler vard²r.

▌■te b÷yle. Ba■²mdan geτenleri anlatarak, benzer s²k²nt²lar² oldu≡unu tahmin etti≡im sizlere yard²mc² olmaya τal²■t²m. E≡er ba■arabildiysem ne mutlu bana. Tabii dar²s² sizin ba■²n²za...